Nowy taryfikator mandatów został wprowadzony w 2022 roku. Jest wynikiem obserwacji zachowania kierowców i jego wpływu na bezpieczeństwo na drodze. Dlaczego była potrzebna zamiana i jaki teraz ona wywiera wpływ na statystyki prowadzone przez Policję?

Dlaczego wprowadzono nowy taryfikator mandatów 2022?

Oczywiście przyczyn zawsze jest kilka, ale jedną z najważniejszych było to, że poziom bezpieczeństwa na drodze jest bezpośrednim wynikiem zachowania się kierowców. Przestrzeganie przepisów przekłada się istotnie na to, jak wyglądają policyjne statystyki wypadków. Przepisy ustanowiono bowiem po to, aby poruszanie się po drodze było jasne i przewidywalne, a co za tym idzie — bezpieczne. Niestety nie wszyscy myślą o tym w ten sposób. Dlatego wprowadzono nowy taryfikator mandatów 2021. Gdy to również okazało się nie w pełni skuteczne, po raz kolejny zmieniono przepisy. I tak mamy nowy taryfikator mandatów 2022, który w bardzo drastyczny sposób każe wykroczenia i przestępstwa drogowe. Czy osiągnięto zamierzony skutek?

Co ma negatywny wpływ na bezpieczeństwo na drodze?

Przede wszystkim ważna jest prędkość. Jeśli dostosujemy ją do konkretnej drogi i do warunków jazdy, prawdopodobnie dojedziemy do celu bez większych problemów.  Oznakowanie pokazuje nam, jaka jest maksymalna prędkość na danym odcinku drogi. Ograniczenia prędkości stoją tam, gdzie faktycznie istnieje wysokie ryzyko wypadku przy zbyt dużej prędkości. Jeśli zbadano, że w danym miejscu trzeba zwolnić, to dbając o siebie i innych — należy to zrobić. Jednak nie wszyscy kierowcy robią to bez wyraźnego zagrożenia nałożeniem na nich mandatu.

Kolejnym powodem wypadków jest alkohol. Jazda pod jego wpływem jest bardzo niebezpieczna. Działanie tego środka psychoaktywnego na organizm negatywnie wpływa na zdolność koncentracji, a ponadto znosi umiejętność właściwej oceny sytuacji i kontroli własnego zachowania. Pod wpływem procentów podejmujemy bardziej ryzykowne decyzje, gorzej oceniamy odległość oraz przeceniamy swoje umiejętności. To wszystko powoduje, że ryzyko wypadku drastycznie rośnie. Niestety również taka świadomość nie przeszkadza wielu kierowcom wsiadać za kierownicę po spożyciu alkoholu.

Brawura wynikająca ze zbyt niskiego wieku kierowcy, wypitego alkoholu lub braku wyobraźni jest także ważną przyczyną nieprzestrzegania przepisów ruchu drogowego. I gdy kary za wykroczenia były bardzo niskie — brak było straszaka zmieniającego realnie zachowanie się kierowców na drogach. A ponieważ nie działały niskie kary — wprowadzono nowy taryfikator mandatów 2022.

Jakie konkretnie wykroczenia są najczęstszą przyczyną wypadków?

Oprócz sztandarowego już przekraczania prędkości ważnym powodem zdarzeń drogowych jest nieustąpienie pierwszeństwa. Dotyczy to innych pojazdów i pieszych. Jest to najczęstsza przyczyna nieszczęść na drogach polskich. Oczywiście skutki będą zupełnie inne w obu przypadkach, jednak najczęściej bywają bardzo negatywne. Także jeśli chodzi o wysokość mandatu, na który jesteśmy narażeni w takiej sytuacji. Warto zatem rozważyć założenie wideorejestratora, który w razie takiego zdarzenia ułatwi identyfikację sprawcy, który zostanie później ukarany. Nie chcemy przecież być ukarani za nie swoje winy.

Kolejnym zachowaniem powodującym wypadki jest wyprzedzanie w niedozwolonym miejscu oraz niezachowanie właściwej odległości od poprzedzającego pojazdu. Nowe taryfikatory mandatów 2021, a później wprowadzony w kolejnym roku nowy taryfikator 2022, miały ograniczyć poczucie bezkarności kierowców. Im większa kara, tym bardziej dotkliwe skutki. Wzięto pod uwagę także nowe wytyczne do bezpiecznej jazdy (w tym bezwzględny nakaz ustąpienia pierwszeństwa pieszym na przejściu).

Co wprowadził nowy taryfikator?

W kolejnych latach wprowadzano coraz bardziej dotkliwe kary dla osób naruszających prawo drogowe. Wśród Polaków istnieje jeszcze przekonanie, że zasady są po to, aby je łamać. Jednak biorąc pod uwagę połączenie łamania zasad ze skutkami wypadków, należy stwierdzić, że bezpieczeństwo jest jednak zależne od przestrzegania zasad i to powiedzenie zupełnie nie sprawdza się na drogach.

Jednak dopiero nowe, coraz wyższe kary w nowym taryfikatorze mandatów 2021 i 2022 zmieniały realnie zachowania kierowców na przestrzeni lat. Nie bez znaczenia pozostaje też to, że wprowadzono pojęcie recydywy. To oznacza, że nie tylko trzeba więcej czasu, aby zniwelować punkty, ale też ważna jest historia mandatów i wykroczeń drogowych konkretnego kierowcy. To ważna zmiana! Tak jak ta, że punkty będą się anulować po dwóch latach od momentu opłacenia mandatu, a nie wykroczenia, co zmniejszy ilość osób tego unikających. A nieuchronność kary też ma duże znaczenie w zmianie zachowania kierowców.

Z uwagi na ilość potrąceń pieszych na przejściach i ich poważne skutki wprowadzono pierwszeństwo dla osób poruszających się w ten sposób, łącząc to z zakazem używania telefonów komórkowych w czasie przechodzenia przez jezdnię.

Nowy taryfikator — pijani kierowcy i punkty karne

Taryfikator mandatów 2022 zaostrzył też kary za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu. To nawet 15 lat więzienia i kara pieniężna do 60 tysięcy złotych. To zmiana w dobrą stronę, zważywszy na skutki prowadzenia rozpędzonego auta przez nietrzeźwego kierowcę. Najlepiej nie kierować po alkoholu albo przynajmniej sprawdzić stan trzeźwości naprawdę dobrze skalibrowanym alkomatem. Tylko taki daje rzetelny wynik.

Za nowymi stawkami poszedł też nowy taryfikator punktów karnych, które teraz znacznie łatwiej dostać, niż się ich pozbyć. Teraz anulują się one dopiero po dwóch latach, co stanowi spore zagrożenie utratą prawa jazdy dla kierowców recydywistów. Od września 2022 roku za jazdę pod wpływem alkoholu kierowca uzyska aż 15 punktów.

Jak nowy taryfikator mandatów 2022 zmienił zachowania kierowców?

Nowe taryfikatory mandatów 2022, czyli wysokość kar wpłynęła na to, jak wyglądają policyjne statystyki. Mimo że zwiększyła się liczba zgłaszanych kolizji, to zmniejszyła się ilość groźniejszych wypadków i ofiar śmiertelnych. Ogólne zwiększenie ilości zdarzeń drogowych wpływa negatywnie na wysokość składki OC, która dodatkowo jest zwiększana dla osoby będącej sprawcą. Ogólne zmniejszenie ilości wypadków wpływa za to na zmniejszenie stawek OC.

To — w połączeniu z wysokością kar finansowych spowodowało, że stopniowo zmniejsza się ilość negatywnych zdarzeń na drogach. Świadomość, że w nowym taryfikatorze 2022 punkty karne zostają na długo i nie można się ich będzie łatwo pozbyć, za to zdecydowanie łatwiej dostać od razu większą ich ilość — włącza myślenie u osób kierujących pojazdami. Do tego wysokość mandatów stała się bardzo dotkliwa. Nawet osoba majętna odczuje w portfelu taką karę.

Kierowcy częściej zwalniają, częściej rezygnują z alkoholu albo korzystają z alkomatów. Oczywiście trudno to ocenić przed zakończeniem roku, gdy mamy niepełne statystyki. Ale one pokazują już pozytywne tendencje od kilku lat (gdy były wprowadzane nowe taryfikatory 2020 i 2021). A bezpieczeństwo jest na drodze najważniejsze.